Midden-Limburg: voorbereidingen Transitie Jeugdzorg in volle gang
‘Samen zorgen voor de jeugd’. Met die titel zijn de gemeenten in Midden-Limburg samen met de Provincie Limburg van start gegaan de transitie van de jeugdzorg vorm te geven.
Met de Transitie Jeugdzorg krijgen gemeenten vanaf 2015 de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van alle zorg voor kinderen, jongeren en hun opvoeders. Dit nieuwe stelsel moet een einde maken aan de bureaucratie en aan de sterk versnipperde hulpverlening in de jeugdzorg.
In Nederland, en dus ook in de regio Midden-Limburg, hebben veel verschillende partijen een rol in de zorg voor de jeugd. Zij hebben hun eigen plannen en budgetten waarvan de onderlinge afstemming voor verbetering vatbaar is. De vraag naar jeugdzorg is de afgelopen jaren sterk gestegen en blijft stijgen. Het rijk wil deze tendens ombuigen door de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg bij gemeenten neer te leggen. Het idee erachter is dat gemeenten beter weten wat de lokale gemeenschap nodig heeft. Als alle kennis, kunde, ervaring, energie en geld wordt samengebracht, kan effectiever worden gewerkt. En krijgen dus meer kinderen en ouders tijdig de juiste opvoed- en opgroeiondersteuning.
Drie grote opdrachten
Gemeenten kunnen de zorg voor jeugd herkenbaarder en dichterbij organiseren. Daarmee staan gemeenten voor een omvangrijke uitdaging die drie grote opdrachten omvat:
- Transitie: gemeenten bereiden zich voor op de overname en inrichting van de taken en verantwoordelijkheden op het gebied van geestelijke gezondheidszorg, provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, jeugdreclassering, jeugdbescherming en licht verstandelijk gehandicapten.
- Besparing: deze taken moeten zij verwezenlijken met een aanzienlijke besparing van 15% op het totale budget.
- Transformatie: met als resultaat een nieuwe opbouw van de ondersteuning en zorg voor jeugdigen en hun opvoeders binnen hun sociale omgeving, met waar nodig een integrale aanpak van de problematiek.
Pilot generalisten van start
Op 1 november 2012 ging de pilot Generalisten van start in de gemeenten Leudal, Weert en Nederweert. Een proefproject waarin de samenwerkende partners willen ervaren hoe de nieuwe manier van werken, gebaseerd op samenhang en afstemming, uitpakt als straks de Transitie Jeugdzorg een feit is. Het Centrum voor Jeugd- en Gezin (CJG) werd hiervoor uitgebreid met jeugd- en gezinswerkers die optreden als dé begeleider van een gezin. Zij zijn de spin in het web als er meerdere vormen van ondersteuning nodig zijn en begeleiden het gezin zo kort als mogelijk en zo lang als nodig. Op 28 februari ondertekenden de Provincie Limburg, de gemeenten Leudal, Weert en Nederweert, Algemeen Maatschappelijk Werk, Bureau Jeugdzorg en de Jeugdgezondheidszorg het ‘Convenant Generalisten, jeugd en gezinswerkers Westelijk Midden-Limburg’. Deze kernpartners werken samen aan een totale omslag in denken en doen. De ondertekening van het convenant is het officiële startsein van de pilot in de regio Westelijk Midden-Limburg. Bij de realisatie zijn meer partners betrokken waaronder de kinderopvang, het onderwijs, RiaggZuid, PGZ, Mutsaersstichting, MEE, Gastenhof, Vincent van Gogh en Rubicon. De pilot is mogelijk gemaakt met een subsidie van de Provincie Limburg. Ook Oostelijk Midden-Limburg heeft een soortgelijke pilot in voorbereiding.
Pilot zorg zonder indicatie
In Roermond, Echt-Susteren, Roerdalen en Maasgouw is daarnaast gestart met een pilot zorg zonder indicatie. Een proefproject waarbij kinderen en jongeren die (nu nog) geïndiceerde jeugdzorg in de thuissituatie nodig hebben rechtstreeks vanuit het zorg en adviesteam van het onderwijs aangemeld kunnen worden bij een jeugdzorgaanbieder.
Input uit bijeenkomsten
De gemeenten in Midden-Limburg vinden het belangrijk om de gebruikers en aanbieders van de jeugdzorg en de huidige financiers nauw te betrekken bij hun plannen voor een nieuw jeugdzorgstelsel. Een uitgangspunt bij het nieuwe stelsel is immers dat jeugdigen en ouders meer betrokken worden bij het beleid en dat de eigen kracht van deze groepen gestimuleerd wordt. Daarom zijn in januari en februari diverse bijeenkomsten georganiseerd voor alle betrokkenen, waaronder cliënten, hulpverleners, managers van instellingen en de Provincie Limburg. Door alle inzichten en ervaringen in kaart te brengen kunnen gemeenten in Midden-Limburg zich goed voorbereiden op de nieuwe taak voor de jeugd die vanaf 2015 naar gemeenten komt.
